Een flitsende lesstart met beeldcoaching

Ze klinken soms als dooddoeners: een goed begin is het halve werk en Eén beeld zegt meer dan duizend woorden en tenslotte Relatie gaat voor prestatie. Maar ..?

Je loopt het lokaal binnen. Bij de deur spreekt een collega je nog even aan. Enkele leerlingen willen je nog iets vragen en je wil snel het digibord opstarten. Als je wil beginnen zie je dat een groepje leerlingen nog druk met elkaar praat, een paar anderen op hun telefoon zitten en iemand vermoeid voor zich uit staart. Je probeert hun aandacht te trekken, maar het kost je erg veel moeite. Tegen de tijd dat iedereen echt luistert, ben je al ruim vijf minuten verder en voelt het alsof je de controle over de les gaat missen.

Herkenbaar? De start van een les zet de toon voor de rest van de les en bepaalt hoe betrokken je leerlingen zullen zijn. Maar hoe zorg je ervoor dat je direct goed contact maakt met je klas?

Beeldcoaching kan een waardevolle tool zijn om inzicht te krijgen in hoe jij je les start en hoe je leerlingen daarop reageren. Door videobeelden terug te kijken en samen met een coach te onderzoeken, ontdek je hoe jouw lichaamstaal, stemgebruik en aanpak de klas beïnvloeden. Misschien zie je dat je ongemerkt te snel begint, dat je lichaamshouding minder uitnodigend is dan je dacht, of dat je meer oogcontact kunt maken.

Praktische tips

Hier zijn enkele praktische tips om de verbinding met je leerlingen te versterken vanaf het eerste moment én hoe beeldcoaching je hierbij kan ondersteunen.

1. Groet je leerlingen persoonlijk

Een simpele begroeting aan de deur doet wonderen. Door leerlingen bij binnenkomst aan te kijken, hun naam te noemen en eventueel een korte vraag te stellen (“Hoe was je weekend?”), voelen ze zich gezien en gewaardeerd. Dit draagt bij aan een positieve sfeer en geeft je meteen inzicht in hoe ze erbij zitten.

🔍 Hoe helpt beeldcoaching?
Door jezelf terug te zien op video, kun je ontdekken hoe je jouw begroeting uitvoert. Heb je echt aandacht voor de leerling? Beeldcoaching kan je helpen kleine verbeteringen aan te brengen, zoals een meer ontspannen uitstraling of bewuster letten op je lichaamstaal.

2. Gebruik lichaamstaal en stemgebruik bewust

Zorg ervoor dat je in de start van de les een centrale positie inneemt. Focus je op de hele groep, laat leerlingen merken dat ze gezien worden, en ga op het startmoment niet teveel in op individuele leerlingen. Jouw houding bepaalt hoe leerlingen zich voelen. Een open lichaamshouding, een ontspannen glimlach en een energieke stem helpen om een positieve en veilige sfeer neer te zetten. Maak oogcontact met verschillende leerlingen om iedereen erbij te betrekken. En heb je het digibord echt meteen al nodig? Je kunt de leerlingen eerst een kleine opdracht geven en dan heb jij meer rust om alles klaar te zetten.

🔍 Hoe helpt beeldcoaching?
Soms ben je je niet bewust van je non-verbale communicatie. Sta je bijvoorbeeld met je armen over elkaar? Kijk je vooral naar bepaalde leerlingen en minder naar anderen? Gebruik je de centrale positie niet? Door dit terug te zien, kun je gerichter werken aan een open en uitnodigende houding.

3. Begin met iets herkenbaars, persoonlijks of actiefs

Start niet meteen met de lesstof, maar haak in op iets uit hun belevingswereld. Wat houdt leerlingen bezig? Een korte anekdote, een actueel onderwerp of een grappige meme kan helpen om de aandacht te trekken en een gevoel van verbondenheid te creëren. Relatie komt immers voor prestatie. Je kunt ook de leerlingen met een korte opdracht, raadsel of interactieve vraag meteen actief maken tijdens de start.

🔍 Hoe helpt beeldcoaching?
Door video-opnames te bekijken, zie je hoe leerlingen reageren op jouw opening. Wat doe jij en wat is het effect? Zijn leerlingen betrokken en enthousiast? Hoe denk je dat ze zich bij jou in de les voelen? En hoe is jouw relatie met deze klas? Hoe is dit in het beeldmateriaal te zien?

4. Creëer een vaste opstartroutine

Structuur geeft leerlingen houvast. Werk bijvoorbeeld met een vast ritueel, zoals een korte vraag op het bord, een denkpauze of een snelle ‘check-in’ waarbij leerlingen hun gemoedstoestand aangeven. Dit helpt hen om zich mentaal voor te bereiden op de les.

🔍 Hoe helpt beeldcoaching?
Met beeldcoaching kun je analyseren hoe goed je routine werkt. Zijn leerlingen meteen betrokken of kost het veel tijd om ze erbij te krijgen? Wat hebben leerlingen nodig om aan dit vaste ritueel mee te doen?

5. Toon oprechte interesse en wees flexibel

Soms merk je dat een leerling niet lekker in zijn vel zit. Door hier kort op in te gaan en te laten merken dat je het ziet, bouw je vertrouwen op. Dit betekent niet dat je de hele lesplanning overboord moet gooien, maar een moment van begrip kan veel betekenen.

🔍 Hoe helpt beeldcoaching?
Je kunt terugkijken hoe je reageert op leerlingen en hoe zij daarop reageren. Misschien merk je dat sommige signalen van leerlingen je ontgaan of dat je op bepaalde momenten meer ruimte kunt geven voor hun emoties. Het kan ook zijn dat je onbewust op de ene leerlingen anders reageert dan op een andere leerling.

6. Humor en speelsheid werken verbindend

Een luchtige start met een grapje, een speelse opdracht of een onverwacht element kan de spanning breken en het leren leuk maken.

🔍 Hoe helpt beeldcoaching?
Met een video-opname kun je zien of humor en speelsheid echt de gewenste sfeer creëren. Lachen leerlingen mee? Worden ze er actiever van? Hoe ga je om met humor vanuit de leerlingen?  Dit helpt je om te bepalen welke humor werkt en hoe je deze effectief kunt inzetten.

Tot slot: de betekenis van beeldcoaching voor de lesstart

De manier waarop je een les start, heeft dus een grote impact op de sfeer en de betrokkenheid van leerlingen. Door persoonlijk contact te maken, een gestructureerde maar flexibele aanpak te hanteren en humor of interactie in te zetten, creëer je een positieve leeromgeving waarin leerlingen zich op hun gemak voelen en gemotiveerd raken om aan de slag te gaan.

Beeldcoaching kan een krachtig hulpmiddel zijn om deze vaak onbewuste processen inzichtelijk te maken. Door jezelf terug te zien op video, ontdek je patronen in je lesstart en krijg je concrete handvatten om jouw interactie met leerlingen te versterken.

Zelf beeldcoach worden? Meld je aan voor een van de trainingen op www.beeldbegeleiding.com

Een goed begin is het halve werk! Ook als coach!