Over beeldbegeleiding
Boek Beeldcoaching
‘De leraar in beeld’
‘De leraar in beeld’ is een handboek over beeldbegeleiding (beeldcoaching) in het onderwijs.
In ‘De leraar in beeld‘ beschrijf ik de meest effectieve methoden om beeldcoaching toe te passen in de dagelijkse onderwijspraktijk.
Bestel het boek bij uitgeverij PICA, of meld je aan voor een training beeldcoaching.
Blog
De leraar is een vak- man/vrouw
'De leraar is een vak- man/vrouw, en het gedrag van de leraar is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen.’ Dit is het onderwerp van het interview dat Paul Op Heij in februari 2024 met me [Lees meer ...]
Beeldcoaching met je team
Professionalisering vanaf de basis: eerst goed leren kijken naar onderwijs, dan praten Niet praten over onderwijs, maar eerst heel goed leren kijken! Ontdek de kracht van teamontwikkeling met opnames in jouw school! Bij deze [Lees meer ...]
Derde druk Handboek beeldbegeleiding
Blij met de alweer derde druk van het handboek voor beeldcoaching! Fijn dat het handboek zo goed ontvangen wordt. In mijn trainingen hoor ik vaak terug dat het helder geschreven is en dat de inhoud [Lees meer ...]
Meest gestelde vragen over beeldcoaching
De grote voordelen van het gebruik van opnames bij het coachen van leraren zijn:
- Je ziet jezelf in beeld en het effect van je gedrag: door de beelden kom je weer gemakkelijk ‘in het hier en nu’ van de klassensituatie.
- Je richt je focus gemakkelijk op succesvolle momenten: deze fragmenten kunnen vooraf geselecteerd worden;
- Het is makkelijk om herhaald te kijken naar de opname. In een opname is veel te zien. Door herhaald te kijken naar een succesvol stukje ‘verinnerlijk’ je je succesvol handelen beter. Herhaald kijken geeft bovendien rust.
- Door vaker te kijken naar een klein stukje opname kun je vanuit verschillende perspectieven naar de opname kijken: bv vanuit het perspectief van jou als leraar of van de leerlingen:
Wat doet de leraar / leerling (actie)? Wat is het effect (op de leerling/ de leraar)? - Door te kijken naar beelden krijg je empathie: voor jezelf als leraar én ook voor je leerlingen!
- De gesprekken verdiepen zich door het gebruik van opnames waardoor je makkelijker echt tot ontwikkeling komt: Beeldcoaching zet in beweging!
Vaak wordt beeldcoaching ingezet als het niet zo lekker loopt in een groep. Beeldcoaching kan dan zeker helpen om de leraar verder te helpen. Mooier zou het zijn als beeldcoaching een normaal verschijnsel wordt op school. Alle leraren zouden dan door middel van eigen opnames heel gericht aan hun eigen ontwikkeling kunnen werken. En nog mooier zou zijn als ook de leerlingen zouden kunnen meedoen met dit proces.
Bij beeldcoaching worden korte opnames van dagelijkse interactiemomenten gebruikt. Je leert tijdens het coachingstraject en in de trainingen op microniveau ontwikkelingsgericht te kijken naar interactie tussen de leraar en leerlingen en leerlingen onderling: je onderzoekt samen de beginsituatie en de kwaliteit van de leraar. Dat is het startpunt van de ontwikkelingsgerichte begeleiding.
Beeldcoaching is zeer effectief en erg inspirerend omdat je voortbouwt op de zichtbare kwaliteiten van de leraar en leerlingen. Startpunt van ontwikkeling is de interactie/relatie tussen leraren en leerlingen. Als die goed zit, kan er geleerd worden.
Het doel van deze drie coachingsmethodieken is ongeveer hetzelfde: professionaliseren van de leraar. Daarbij wordt bij alle drie gebruik gemaakt van beeldopnames die met name gemaakt zijn in de klas. Het gaat om het bekijken van interactie op microniveau. Bij SVIB (school video interactiebegeleiding) wordt vooral naar het gedrag van de leraar / leerlingen in de context gekeken. Bij beeldbegeleiding / beeldcoaching wordt er ook naar diepere lagen gekeken: de onderliggende overtuigingen, de drijfveren en de kernkwaliteiten van de leraar.
Bij beeldcoaching gaat het om de leraar en de leerlingen. Door opnames van hen gericht te analyseren wordt de interactie tussen hen goed zichtbaar. Eerst wordt er gekeken naar ‘wat er al is’: wat is de beginsituatie en welke kwaliteiten van hen zijn in beeld te zien? Vervolgens wordt er gekeken naar ontwikkelingskansen: wat hebben leerlingen om zich verder te ontwikkelen? Hoe kan de leraar nog beter/meer afstemmen op de leerling(en).
Marte Meo is een ontwikkelingsondersteunend programma ontworpen door Maria Aarts. Bij Marte Meo wordt – net als bij SVIB/Beeldbegeleiding – gebruikt gemaakt van opnames. Kerngedachte van Marte Meo is dat de omgeving kinderen zou moeten uitdagen om zich op eigen kracht (Marte Meo) te ontwikkelen. Van leerkrachten vraagt dat pedagogische sensitiviteit /tact: goed kijken/luisteren, begrijpen, handelen en reflecteren.
Een beeldscan is een uitgewerkt micro-analyse van je interactie als leraar. Met een beeldscan worden zichtbaar wat je al kunt (je beginsituatie als leraar) en wat je kwaliteiten zijn. Een beeldscan biedt een concreet startpunt voor verdere ontwikkeling.
Voor meer informatie zie mijn dienst Beeldscan
Bij beeldcoaching bekijk je samen opnames. Meestal wordt beeldcoaching gebruikt bij de ontwikkeling van leraren. Opnames worden ook ingezet bij de ontwikkeling van leerlingen. Ook kunnen leraren én leerlingen samen meedoen aan hetzelfde traject.
Enkele vormen:
- De leerling centraal: in beeld en gesprek
In het begeleidingstraject worden opnames gemaakt en met de leerling besproken. - Video feedforward
Met video feedforward breng je samen met de leerling de gewenste situatie met een opname in beeld. - Kijken met leerlingen
Leerlingen formuleren zelf of samen met hun leraar doelen voor in de klas. Opnames dragen bij aan het reflecteren op wat er gebeurt in de klas.
- Kijken door de ogen van leerlingen
Opnames van leerlingen in en rondom de school bieden belangrijke input voor gesprekken over ‘wat voor school we willen zijn’.
In het boek De leraar in beeld kun je hier meer over lezen.
Nieuwsgierig naar mijn visie op beeldbegeleiding?
Lees dan het artikel over Krachtgericht coachen met beeldopnamen dat ik samen met Astrid Pragt schreef, of neem contact met me op!